Χάρτης - Ιζνίκ (İznik İlçesi)

Το Ιζνίκ (τουρκικά: İznik, γνωστό στα Ελληνικά ως Νίκαια), είναι πόλη και διοικητική περιφέρεια στην Επαρχία Προύσας, στην Τουρκία. Η πόλη βρίσκεται σε μια εύφορη λεκάνη στο ανατολικό άκρο της λίμνης Ιζνίκ, που περιβάλλεται από λόφους βόρεια και νότια. Η πόλη γεωγραφικά απέχει μόνο 90 χλμ. από την Κωνσταντινούπολη, αλλά η οδική απόσταση γύρω από τη Θάλασσα του Μαρμαρά είναι περίπου 200 χλμ.

Η πόλη στην αρχαιότητα περιβαλλόταν από τείχος μήκους 5 χλμ. περίπου και ύψους περίπου 10 μέτρων. Σήμερα τα τείχη σε πολλά σημεία διαπερνώνται από δρόμους, αλλά ένα μεγάλο τμήμα τους υφίσταται ως τουριστικός προορισμός. Η πόλη έχει πληθυσμό περίπου 22.500 ατόμων. Ήταν περιφερειακό κέντρο της επαρχίας της Προύσας από το 1930.

Το 1331, Ο Ορχάν Α΄ απέσπασε τη Νίκαια από τους Βυζαντινούς και για μια μικρή περίοδο η πόλη έγινε πρωτεύουσα του οθωμανικού εμιράτου. Η μεγάλη εκκλησία της Αγίας Σοφίας στο κέντρο της πόλης μετατράπηκε σε τζαμί και έγινε γνωστό ως τζαμί Ορχάν. Κοντά στην περιοχή χτίστηκαν λουτρά και μεντρεσές. Το 1334 ο Ορχάν έκτισε τζαμί και ιμαρέτ έξω από την πύλη Γενίσεχίρ στη νότια πλευρά της πόλης.

Ο Άραβας περιηγητής Ιμπν Μπατούτα, έμεινε στη Νίκαια στα τέλη του 1331, λίγο μετά την κατάληψη της πόλης από τον Ορχάν. Σύμφωνα με τον Ιμπν Μπατούτα η πόλη ήταν ερειπωμένη και κατοικείτο από μικρό πληθυσμό στην υπηρεσία του σουλτάνου. Εντός των τειχών καλλιεργούνταν κήποι και κάθε οικία περιβαλλόταν από δενδρόκηπο. Η πόλη παρήγε φρούτα, καρύδια, κάστανα και μεγάλα γλυκά σταφύλια.

Σε μία απογραφή του 1520 καταγράφτηκαν 379 μουσουλμανικά και 23 χριστιανικά νοικοκυριά, ενώ σε μεταγενέστερη απογραφή του 1624 καταγράφηκαν 351 μουσουλμανικά και 10 χριστιανικά νοικοκυριά. Υποθέτοντας πέντε άτομα ανά νοικοκυριό, φαίνεται πως ο πληθυσμός σε εκείνη την περίοδο κυμαινόταν στα 2.000 άτομα. Διάφορες εκτιμήσεις του 18ου και του 19ου αι. αποδίδουν παρόμοιους αριθμούς. Η πόλη ήταν φτωχή και ο πληθυσμός μικρός, ακόμα και όταν η παραγωγή κεραμικών έφτασε την κορύφωσή της στο δεύτερο μισό του 16ου αι..

Η βυζαντινή πόλη εκτιμάται ότι είχε πληθυσμό 20–30.000 ατόμων, αλλά κατά την οθωμανική περίοδο η πόλη δεν ευημέρησε και κατείχε μόνο ένα μικρό τμήμα της περιτειχισμένης περιοχής. Αρκετοί επισκέπτες περιέγραψαν την πόλη με μη κολακευτικά σχόλια. Μετά την επίσκεψή του το 1779 ο Ιταλός αρχαιολόγος Ντομένικο Σεστίνι έγραψε ότι το Ιζνίκ δεν ήταν τίποτε άλλο από μία εγκαταλελειμμένη πόλη, χωρίς ζωή και κίνηση. Το 1797 ο Τζέιμς Ντάλαγουεϊ περιέγραψε το Ιζνίκ ως "αξιοθρήνητο χωριό με μακρείς διαδρόμους και πλίνθινα τείχη...".

Τα υπολείμματα αυτά της πόλης καταστράφηκαν το 1921 στον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο (1919-1922), οι κάτοικοι έγιναν πρόσφυγες και πολλά ιστορικά κτήρια καταστράφηκαν.